Báo cáo kế hoạch nhiệm vụ trọng tâm giai đoạn 2021-2025 trong lĩnh vực KTTV, Tổng cục trưởng Tổng cục KTTV Trần Hồng Thái cho biết, trong 5 năm tới, ngành KTTV tập trung đầu tư thiết bị theo hướng đồng bộ, hiện đại và tự động hóa. Với chủ trương đó, ngành KTTV đã xác định những định hướng cụ thể trong công tác dự báo, cảnh báo KTTV, công tác thông tin, dữ liệu KTTV, quản lý mạng lưới trạm và điều tra, khảo sát KTTV.

Cụ thể, trong công tác dự báo cảnh báo KTTV, ngành KTTV chú trọng xây dựng hệ thống chuyên dụng phân tích và dự báo bão, áp thấp nhiệt đới. Phát triển hệ thống dự báo mô hình số trị trong dự báo nghiệp vụ, trong đó tập trung kiểm soát và đánh giá chất lượng dữ liệu đầu vào, sản phẩm dự báo đầu ra, đồng hóa số liệu, dự báo định lượng mưa,… ở các thời hạn dự báo từ cực ngắn đến dự báo dài, trong đó:

Đồng thời, xây dựng, cập nhật bộ số liệu chuẩn KTTV quốc gia; phát triển khung dịch vụ khí hậu toàn cầu tại Việt Nam. Tăng cường các dự báo sớm, dài hạn diễn biến khí hậu quy mô mùa đến một năm. Xây dựng, cập nhật phân vùng rủi ro thiên tai, cấp độ rủi ro thiên tai, lập bản đồ cảnh báo thiên tai, đặc biệt là các thiên tai liên quan đến bão, nước dâng do bão, lũ, lũ quét, sạt lở đất, hạn hán, xâm nhập mặn. Xây dựng hệ thống giám sát và cảnh báo lũ quét, sạt lở đất thời gian thực cho các khu vực vùng núi, trung du trên toàn quốc, chi tiết đến cấp huyện.

Xây dựng công nghệ cảnh báo ngập lụt đô thị, khu công nghiệp trọng điểm, ưu tiên cho khu vực thành phố trực thuộc trung ương; xây dựng công cụ cảnh báo, dự báo chi tiết phạm vi ngập lụt, độ sâu ngập lụt vùng hạ lưu các lưu vực sông và hạ lưu các hồ chứa. Xây dựng công nghệ hiện đại dự báo sóng, dòng chảy, nước dâng do bão và ngập lụt ven bờ, triều cường, lan truyền chất ô nhiễm và vật thể trôi chi tiết cho các đảo, vùng ven bờ biển, cửa sông và tuyến hàng hải…

Đối với công tác thông tin, dữ liệu KTTV, ông Trần Hồng Thái cho biết, 5 năm tới sẽ tập trung nâng cấp hệ thống công nghệ thông tin; hoàn thiện và nâng cấp hệ thống tích hợp dữ liệu KTTV tập trung. Số hóa toàn bộ kho tư liệu KTTV; xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu KTTV quốc gia tập trung, đồng bộ, hiện đại, sử dụng các công nghệ dữ liệu lớn, trí tuệ nhân tạo và các kiến trúc của khoa học, công nghệ 4.0 để quản lý, khai thác, chia sẻ và thực hiện dịch vụ KTTV; xây dựng kho lưu trữ tư liệu KTTV chuẩn…

Theo ông Thái, ngành KTTV cũng xác định tiếp tục đầu tư phát triển mạng lưới trạm quan trắc KTTV theo hướng hiện đại hóa, tự động hóa thông qua hình thức đầu tư công kết hợp với hình thức xã hội hóa là nhiệm vụ trọng tâm.

Cùng với đó, tích hợp, lồng ghép mạng lưới quan trắc tài nguyên và môi trường quốc gia với mạng lưới trạm KTTV quốc gia để giảm bớt sự đầu tư chồng chéo, không hiệu quả. Điều tra, khảo sát, đánh giá thiệt hại và hậu quả do thiên tai gây ra trên toàn quốc, phục vụ đánh giá tổng thể rủi ro thiên tai, đa thiên tai…

Việc chủ động đề ra kế hoạch tăng cường thể chế sẽ giúp xác định rõ lộ trình xây dựng các chính sách cụ thể, Cục Biến đổi khí hậu (Bộ TN&MT) xác định hoàn thiện thể chế, chính sách, xây dựng văn bản quy phạm pháp luật là nhiệm vụ trọng tâm trong những năm tới.

Cục trưởng Cục BĐKH Tăng Thế Cường cho biết, trong giai đoạn tới, Cục tập trung xây dựng 2 Nghị định của Chính phủ, 3 Quyết định của Thủ tướng Chính phủ và 10 Thông tư của Bộ trưởng. Cụ thể là Nghị định Chính phủ quy định lộ trình và phương thức giảm nhẹ phát thải khí nhà kính; quản lý, loại trừ các chất làm suy giảm tầng ô-dôn, chất gây hiệu ứng nhà kính; Nghị định Chính phủ quy định hệ thống trao đổi hạn ngạch phát thải khí nhà kính và tín chỉ các-bon trong nước.

Một số Thông tư của Bộ trưởng về giảm nhẹ phát thải khí nhà kính và bảo vệ tầng ô-dôn, thích ứng BĐKH, kinh tế và thông tin BĐKH được xây dựng trong giai đoạn tới có thể kể đến như: Thông tư hướng dẫn thực hiện báo cáo giảm nhẹ phát thải khí nhà kính của các Bộ, ngành, địa phương; ban hành định mức kinh tế - kỹ thuật kiểm kê quốc gia khí thải nhà kính; hướng dẫn đánh giá tác động, tình trạng dễ bị tổn thương, rủi ro, tổn thất và thiệt hại do BĐKH…

Đánh giá các kế hoạch trong giai đoạn 5 năm tới của lĩnh vực KTTV và BĐKH Thứ trưởng Lê Công Thành đề nghị các đơn vị rà soát lại kế hoạch 5 năm tiếp theo của lĩnh vực KTTV và BĐKH. Trong đó, Cục BĐKH và Viện Khoa học KTTV&BĐKH cần trao đổi, phối hợp để đưa ra được những nhiệm vụ trọng tâm giai đoạn 2021-2025.

Thứ trưởng Lê Công Thành cũng chỉ ra một số nhiệm vụ mà lĩnh vực KTTV và BĐKH cần chú trọng là lấy dự báo biển, phát triển hải văn là một trong những nhiệm vụ trọng tâm trong giai đoạn 5 năm sắp tới; nghiên cứu, đề xuất những kế hoạch cụ thể hơn về khung dịch vụ khí hậu…

“Cần tăng cường quản lý nhà nước mạnh mẽ hơn, đồng thời đẩy mạnh công tác xã hội hoá đối với lĩnh vực KTTV và BĐKH”, Thứ trưởng Lê Công Thành nhấn mạnh.